Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml là thuốc gì?

Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml là thuốc hóa trị chống ung thư, thuộc nhóm hợp chất platin, được sử dụng phổ biến trong điều trị nhiều loại ung thư ác tính, đặc biệt là ung thư tinh hoàn, buồng trứng, phổi, bàng quang và ung thư đầu – cổ.

Thành phần hoạt chất: Cisplatin

Hàm lượng: 10 mg/20 ml (dung dịch đậm đặc để pha tiêm truyền tĩnh mạch)

Hãng sản xuất: Bidiphar (Việt Nam)

Cơ chế tác dụng của Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml

Thuốc Cisplatin là một thuốc hóa trị cổ điển, có tác dụng:

Gắn vào DNA của tế bào ung thư

Ức chế quá trình nhân đôi và phiên mã DNA

Dẫn đến chết tế bào ung thư

Thuốc tác động mạnh lên các tế bào đang phân chia nhanh, do đó hiệu quả trong nhiều phác đồ điều trị ung thư.

Chỉ định của Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml

Chỉ định của thuốc Cisplatin là điều trị nhiều loại ung thư ác tính, thường được sử dụng đơn trị hoặc phối hợp với các thuốc hóa trị khác trong phác đồ chuẩn.

Ung thư hệ sinh dục

Ung thư tinh hoàn (đặc biệt hiệu quả)

Ung thư buồng trứng

Ung thư cổ tử cung

Ung thư nội mạc tử cung

Ung thư đường tiết niệu

Ung thư bàng quang

Ung thư niệu quản

Ung thư thận (một số thể)

Ung thư phổi

Ung thư phổi không tế bào nhỏ

Ung thư phổi tế bào nhỏ (phối hợp)

Ung thư đầu – cổ

Ung thư khoang miệng

Ung thư hầu – họng

Ung thư thanh quản

Ung thư mũi – xoang

Thường dùng phối hợp xạ trị (hóa xạ trị đồng thời)

Ung thư đường tiêu hóa

Ung thư thực quản

Ung thư dạ dày

Ung thư đại trực tràng

Ung thư tụy (trong một số phác đồ)

Ung thư khác

Ung thư xương (osteosarcoma)

Ung thư màng phổi

Ung thư não (một số trường hợp)

Ung thư vú (ít dùng hơn, khi các phác đồ khác thất bại)

Hình thức sử dụng

Dùng đường truyền tĩnh mạch

Thường kết hợp với các thuốc khác như: Etoposide, 5-Fluorouracil, Paclitaxel, Docetaxel, Gemcitabine

Lưu ý

Chỉ dùng tại cơ sở y tế chuyên khoa ung bướu

Cần theo dõi chặt chẽ chức năng thận, thính lực và công thức máu

Chống chỉ định của Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml

Chống chỉ định của thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml bao gồm các trường hợp sau:

Chống chỉ định tuyệt đối

Quá mẫn với Cisplatin hoặc các hợp chất platin khác (như Carboplatin, Oxaliplatin)

Suy thận nặng

Độ thanh thải creatinin giảm rõ rệt

Creatinin huyết thanh tăng cao không kiểm soát

 Suy tủy xương nặng

Giảm bạch cầu nặng

Giảm tiểu cầu nặng

Rối loạn thính giác

Giảm thính lực từ trước

Ù tai, tổn thương dây thần kinh thính giác

Mất nước nặng

Chưa được bù dịch đầy đủ trước khi dùng thuốc

Chống chỉ định tương đối / cần thận trọng cao

Phụ nữ có thai: Cisplatin gây độc cho thai → không dùng, trừ khi lợi ích vượt trội nguy cơ

Phụ nữ đang cho con bú: Thuốc có thể bài tiết qua sữa mẹ → ngừng cho bú nếu bắt buộc điều trị

Bệnh lý thần kinh ngoại biên: Có thể làm nặng thêm tình trạng tê bì, dị cảm

Nhiễm trùng nặng chưa kiểm soát

Người cao tuổi

Nguy cơ cao độc tính trên thận và thính giác

Lưu ý quan trọng trước khi dùng

Đánh giá:

Chức năng thận (creatinin, ClCr)

Công thức máu

Thính lực

Điện giải đồ (Mg²⁺, K⁺, Ca²⁺)

Bù dịch đầy đủ trước – trong – sau truyền

Không dùng đồng thời với các thuốc độc thận hoặc độc tai nếu không cần thiết

Dược động học của Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml

Dược động học của thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml (Cisplatin) được đặc trưng bởi khả năng phân bố rộng, gắn mạnh vào protein và thải trừ chủ yếu qua thận.

Hấp thu

Không dùng đường uống

Dùng truyền tĩnh mạch, nên sinh khả dụng đạt 100%

Phân bố

Phân bố rộng rãi trong các mô: Thậ; Gan; Ruột; Phổi; Buồng trứng; Tinh hoàn; Qua hàng rào máu–não kém

Gắn mạnh vào protein huyết tương: 90% sau vài giờ truyền

Nồng độ Cisplatin tự do giảm nhanh sau khi vào máu

Chuyển hóa

Không chuyển hóa qua gan theo hệ enzym CYP

Bị chuyển dạng không enzym trong huyết tương và mô

Tạo ra các chất chuyển hóa hoạt tính và không hoạt tính, có thể tồn tại lâu trong cơ thể

Thải trừ

Thải trừ chủ yếu qua thận

Khoảng 20–80% liều dùng được bài tiết qua nước tiểu trong 24 giờ đầu

Bài tiết bằng: Lọc cầu thận; Bài tiết ống thận

Lượng nhỏ thải qua: Mật; Phân

Thời gian bán thải (t½)

Pha đầu: 20–30 phút (Cisplatin tự do)

Pha cuối: 2–5 ngày (dạng gắn protein)

Có thể kéo dài hơn ở bệnh nhân suy thận

Ý nghĩa lâm sàng

Độc tính trên thận liên quan trực tiếp đến tích lũy thuốc

Cần bù dịch đầy đủ

Theo dõi chức năng thận sát sao

Không cần chỉnh liều theo chức năng gan

Phải giãn khoảng liều hoặc giảm liều ở bệnh nhân suy thận

Tóm lại Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml có dược động học đặc trưng bởi phân bố rộng, gắn protein mạnh và thải trừ chủ yếu qua thận, điều này giải thích nguy cơ độc tính thận và độc tính kéo dài của thuốc.

Lưu ý trước khi sử dụng Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml

Dưới đây là những lưu ý quan trọng trước khi sử dụng thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml, nhằm giảm độc tính và đảm bảo an toàn điều trị:

Chỉ sử dụng tại cơ sở y tế chuyên khoa

Cisplatin là thuốc hóa trị độc tính cao

Chỉ dùng truyền tĩnh mạch dưới sự giám sát của bác sĩ ung bướu

Không tự ý sử dụng hoặc truyền tại nhà

Đánh giá bắt buộc trước khi dùng

Trước mỗi đợt điều trị cần kiểm tra:

Chức năng thận: Creatinin huyết thanh; Độ thanh thải creatinin (ClCr); Không dùng nếu suy thận nặng

Công thức máu: Bạch cầu, tiểu cầu

Trì hoãn điều trị nếu suy tủy xương nặng

Thính lực: Khám thính lực nền; Nguy cơ độc tai không hồi phục

Điện giải đồ: Mg²⁺, K⁺, Ca²⁺. Cisplatin dễ gây hạ magnesi máu

Bù dịch và bảo vệ thận

Bù dịch đầy đủ trước – trong – sau truyền

Có thể phối hợp lợi tiểu (như mannitol) theo chỉ định

Mục tiêu: Tăng bài niệu  và giảm tích lũy thuốc ở thận

Phòng ngừa buồn nôn – nôn

Cisplatin gây nôn rất mạnh

Cần dùng: Thuốc chống nôn nhóm 5-HT3; Corticoid; ± Aprepitant

Thận trọng ở các đối tượng đặc biệt

Người cao tuổi → Nguy cơ cao độc thận, độc tai

Bệnh thần kinh ngoại biên → Có thể nặng thêm tê bì, dị cảm

Nhiễm trùng chưa kiểm soát

Phụ nữ có thai: Gây độc cho thai. Tránh sử dụng, trừ khi bắt buộc

Phụ nữ cho con bú: Ngừng cho bú trong thời gian điều trị

Tương tác thuốc cần tránh

Thuốc độc thận: Aminoglycosid, Amphotericin B, NSAIDs liều cao

Thuốc độc tai: Aminoglycosid, Furosemide liều cao

Thuốc làm giảm đào thải Cisplatin qua thận

Lưu ý trong pha chế và bảo quản

Pha chế trong tủ an toàn sinh học

Tránh dùng kim, dụng cụ có nhôm (gây kết tủa)

Nhân viên y tế cần trang bị bảo hộ đầy đủ

Liều dùng và Cách dùng Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml

Dưới đây là liều dùng và cách dùng của thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml, trình bày theo thực hành lâm sàng ung bướu:

Cách dùng

Đường dùng: Truyền tĩnh mạch

Không tiêm bolus

Phải pha loãng trước khi truyền

Chỉ sử dụng tại cơ sở y tế chuyên khoa

Liều dùng thường áp dụng (tham khảo)

Đơn trị: 50–100 mg/m². Truyền mỗi 3–4 tuần

Phối hợp hóa trị: 20–40 mg/m²/ngày. Dùng trong 3–5 ngày liên tiếp. Lặp lại mỗi 3–4 tuần

Hóa xạ trị đồng thời (đầu–cổ, cổ tử cung…): 30–40 mg/m²/tuần hoặc 100 mg/m² mỗi 3 tuần

Liều cụ thể phụ thuộc vào:

Loại ung thư

Phác đồ điều trị

Diện tích bề mặt cơ thể (BSA)

Chức năng thận

Công thức máu

Cách pha truyền (nguyên tắc chung)

Pha loãng

Pha trong: Dung dịch NaCl 0,9% hoặc Glucose 5% có bổ sung NaCl

Nồng độ sau pha thường: 0,1–1 mg/ml

Thời gian truyền: Truyền chậm trong 6–8 giờ. Một số phác đồ cho phép truyền 1–2 giờ nếu bù dịch đầy đủ

Bù dịch và lợi tiểu (rất quan trọng)

Trước truyền: 1–2 lít NaCl 0,9%

Trong & sau truyền: Duy trì lượng nước tiểu ≥ 100 ml/giờ. Có thể dùng mannitol hoặc furosemide theo chỉ định

Điều chỉnh liều

Giảm liều hoặc trì hoãn nếu:

Suy thận (ClCr giảm)

Giảm bạch cầu, tiểu cầu

Độc tính thần kinh hoặc thính giác

Ngừng thuốc nếu:

Suy thận nặng

Độc tai không hồi phục

Phản ứng quá mẫn nặng

Xử trí khi thoát mạch

Cisplatin là thuốc gây kích ứng mạnh

Ngừng truyền ngay

Theo dõi và xử trí theo phác đồ thoát mạch hóa chất

Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml có tác dụng phụ gì?

Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml có thể gây nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng, do là thuốc hóa trị nhóm platin. Các tác dụng không mong muốn thường phụ thuộc liều và tích lũy.

Tác dụng phụ rất thường gặp

Buồn nôn – nôn (rất nặng): Xảy ra ở hầu hết bệnh nhân. Có thể kéo dài 24–72 giờ. Cần phối hợp nhiều thuốc chống nôn để dự phòng

Độc tính trên thận: Tăng creatinin, giảm độ lọc cầu thận. Nguy cơ cao nếu không bù dịch đầy đủ. Có thể không hồi phục nếu nặng

Rối loạn điện giải: Hạ magnesi máu (rất thường gặp); Hạ kali, hạ calci. Có thể gây chuột rút, rối loạn nhịp tim

Tác dụng phụ thường gặp

Ức chế tủy xương

Giảm bạch cầu → tăng nguy cơ nhiễm trùng

Giảm tiểu cầu → nguy cơ chảy máu

Thiếu máu

Độc tai (ototoxicity), Ù tai; Giảm thính lực (thường không hồi phục)

Nguy cơ cao ở: Trẻ em; Người cao tuổi. Liều tích lũy cao

Độc thần kinh ngoại biên: Tê bì, kiến bò, giảm cảm giác. Phụ thuộc liều tích lũy

Tác dụng phụ ít gặp – hiếm gặp

Tim mạch: Rối loạn nhịp tim; Thiếu máu cơ tim (hiếm)

 Hô hấp: Khó thở (hiếm)

Gan: Tăng men gan nhẹ, thoáng qua

Da & phản ứng tại chỗ: Phản ứng tại vị trí truyền. Thoát mạch → viêm mô, hoại tử

Phản ứng quá mẫn: Phát ban; Co thắt phế quản; Sốc phản vệ (hiếm nhưng nguy hiểm)

Ảnh hưởng sinh sản

Giảm khả năng sinh sản

Vô sinh (có thể không hồi phục)

Gây quái thai nếu dùng trong thai kỳ

Khi nào cần báo bác sĩ ngay?

Báo ngay nếu có:

Nôn nhiều, không kiểm soát

Ít tiểu, phù, mệt nhiều

Ù tai, nghe kém

Tê bì tăng nhanh

Sốt, xuất huyết bất thường

Khó thở, phát ban lan rộng

Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml tương tác với những thuốc nào?

Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml có nhiều tương tác thuốc quan trọng, chủ yếu làm tăng độc tính trên thận, tai và tủy xương hoặc ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị. Dưới đây là các tương tác cần đặc biệt lưu ý:

Thuốc làm tăng độc tính trên thận

Tránh hoặc theo dõi rất chặt chẽ khi phối hợp

Aminoglycosid: Gentamicin, Amikacin, Tobramycin

Amphotericin B, Vancomycin, NSAIDs liều cao: Diclofenac, Ibuprofen, Ketorolac

Thuốc cản quang chứa iod

Nguy cơ: Suy thận cấp, giảm thải trừ Cisplatin

Thuốc làm tăng độc tính trên tai (ototoxicity)

Aminoglycosid, Furosemide liều cao, Ethacrynic acid

Nguy cơ: Ù tai, giảm thính lực không hồi phục

Thuốc làm tăng ức chế tủy xương

Các thuốc hóa trị khác: Cyclophosphamide, Doxorubicin, Paclitaxel, Etoposide,Xạ trị đồng thời

Nguy cơ: Giảm bạch cầu, tiểu cầu nặng

Tương tác với thuốc chống động kinh

Phenytoin, Carbamazepine

Cisplatin có thể: Làm giảm nồng độ thuốc chống động kinh và gây co giật do hạ Mg²⁺

Tương tác với thuốc lợi tiểu

Furosemide (đặc biệt liều cao), Thiazide

Tăng nguy cơ: Độc thận; Hạ điện giải (Mg²⁺, K⁺)

Tương tác với vaccine

Vaccine sống (sởi, quai bị, rubella, thủy đậu…)

Không khuyến cáo trong và sau hóa trị

Vaccine bất hoạt: Hiệu quả miễn dịch có thể giảm

Tương tác với các thuốc khác

Ifosfamide → tăng độc thận và độc thần kinh

Bleomycin → tăng độc phổi (hiếm)

Pyridoxine + Hexamethylmelamine → có thể giảm hiệu quả Cisplatin

Tương tác trong pha chế

Không dùng dụng cụ có nhôm

Cisplatin phản ứng với nhôm → mất hoạt tính, tạo kết tủa

Thông báo cho bác sĩ tất cả thuốc đang dùng (kể cả thuốc không kê đơn, thảo dược)

Tránh tự ý dùng: Thuốc giảm đau NSAIDs; Thuốc kháng sinh nhóm aminoglycosid

Theo dõi sát: Chức năng thận; Thính lực; Điện giải

Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml giá bao nhiêu?

Giá Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml: Thuốc kê đơn nên sử dụng dưới sự giám sát của bác sỹ

Thuốc Cisplatin Bidiphar 10mg/20ml mua ở đâu?

Hà Nội: Số 82 Vũ Trọng Phụng, Thanh Xuân, Hà Nội

TP HCM: Số 40 Nguyễn Giản Thanh, P5, Q10, HCM

Tư vấn 0338102129

Bài viết với mong muốn tăng cường nhận thức, hiểu biết của người bệnh về việc sử dụng thuốc đúng cách, dự phòng, phát hiện và xử trí những tác dụng không mong muốn tăng cường nhận thức, hiểu biết của người bệnh về việc sử dụng 1 số thuốc điều trị nhiều loại ung thư ác tính, đặc biệt là ung thư tinh hoàn, buồng trứng, phổi, bàng quang và ung thư đầu – cổ, giúp người bệnh tuân thủ liệu trình điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Đây là 1 trong những yếu tố quan trọng góp phần vào sự thành công của những liệu pháp điều trị.

Bài viết về Thuốc Cisplatin của chúng tôi được tham khảo thông tin từ website:  clevelandclinic, mayoclinic

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm y tế

Thông tin trên bài viết là thông tin tham khảo. Đây là thuốc kê đơn nên bệnh nhân dùng thuốc theo định định và tư vấn của bác sĩ. Không tự ý dùng thuốc.